12000 sogiletara heltü dira bigerren sasu hontan Santa-Graziko Lavernan. Bijitalarien % 80a frantsesak balinbadira baratzen den % 20a espainolak direla deioie, horietarik haboroenak eüskaldünak dira. Haien bijitak preziatürik dira hebenko bakantza sasuetarik kanpo agitzen beita. Bestalde, elhür güti izatez negüko sasu hatsarre hontan San Martiko eta Iratiko lerragüneetan ziren jenteak hüllantü dira Lavernaren bijitatzera. Karbe honen zabaltzea pübliko zabal bati, baikor izan da herriko ostalerentako, batez ere egüerdiko bazkarientako. Bijitalari eta espeologoen arteko bizitzan izigarri ontsa doa eta turistentzat gaüza bat haboro bilakatzen da bijitetan. Ürrentzeko, bi urte horietan bidexkaren azkartzen ari dira eta jenteen oharrer ihardesteko gisan, karbearen argitarzüna azkartzeko xedea düe.

Entzün Aline Elgoyhen Laverna karbeko ardüradüna :