XÜXENEAN ENTZÜN

Kultura

Xiberoa Zinez xede berriaren presentazionea egin da barantailaren 5an Hebentik alkartearen egoitzan Maulen. Antzerkia, müsika, dantza, margolaritzatik landa, Hebentik alkartea zinemaren arteari plantatzen da orai, beti ber haritik doan xede baten egitera, barna bezain xüme. Horren karietara, xiberotarrezko lehen fikziozko filmaren xedea aitzinatü dü Peio Cachenaut asmazaleak. Üda hontan eginen da filma Maule eta üngürüetan, historian bermatüko da. Filma horrek, Xiberoa erakutsiko eta entzünaraziko dü, xiberotar andana baten parte hartzearekin : Peio Cachenaut (Züzendaria), Jef Goyhenexpe eta Titika Rekalt (kargü nausiak), Jérémie Garat eta Mixel Etxekopar (müsika), Pierre Vissler (soinü hartzea), Gonzalo Etxebarria (apaindüra), Arnaud Agergaray (story board)…

Entzün Peio Cachenaut filma asmazalea :

Lehena eginik! Santa-Graziko maskaradak ontsa hasi dira. Kasernako plazan eman züen hitzordüa eta jente saldo eijerra huilantü da maskaraden lehen emanaldi horren jarraikitzeko. Taldea gazte izanik ere, ororek hoberena eman düe maskarada honen eskentzeko. Botzen aldetik ezagün bada Santa-Grazi herria, bere xorrotxekin ere ezagütürik izanen da oraidanik, bi xorrotx neskatilek zinez kantore eta bertset eijerrak eman beitütüe atzo. Azpimarratzeko ere, Pitxu eta Kabanak egin düen lana, bata besteari mintzatüz eta beti irria ezpainetan, behazaleen plazerra piztü düe biek eta denak botzik agertü dira. Orano denbora bada maskaradetaz gozatzeko, maiatzaren 15ean arra ützüliko dira azken emanaldia emaiteko gisan, Santa Grazin berean. Artean, hitzordü paketa badüe eta ondoko maskarada dagün barantailaren 13an date Altzaiko herrian.

Entzün maskaradako lekükotarzün zonbait :

Entzün maskaradako xorrotxak

Entzün maskaradako azken kantorea :

Igantean, barantailaren 6an hasiko dira Santa-Graziko gazteek eskentüko deizküen maskaradak. Lehen barrikada 9tan date, jei nausia aldiz, 4etan xüxen Kasernako plazan Santa-Grazin. Jadanik, Xiberoko Botzako mikro horietan, Laurent Chübürük erran zeikün, nekeziak üken zütüela maskarada horien builtarazteko, alde batetik eüskara zakitenen heiña ürria zelakoz, eta bestetik nahi bezain beste motiko ez zelakoz agertü. Neskatilek haien leküak bete dütüe, eta gisa horrez, haien presentziak kanbio ere ekarri dü maskaradari. Ez dira bestordüz bezain basa, eta plaza joküetan, bide eta ideia berrien ekarle ere izan dira neskatila horik. Hiru hilabeteko ützüli hori gozatü nahi düe xahakotar gazteek, beren artean hobeki ezagützeko, bena ere zeiharkatüko dütüen herrietako jenteen ezagützeko ere.

Entzün Pitxu, kextu eta buhame bat :

Entzün beste motiko eta neskatila :

Santa-Graziko maskaradak barantailaren 6 hontan hasiko dira. Lehen barrikada goizanko 9etan date eta  jei nausia arrestiriko 4etan xüxen Kasernako plazan. Aurten neskatilek gehiengoa ükenen düe, motikoak güti agertü direlakoz. Beste arrenküra handi bat agertzen dena, eüskara mailan da. Santa-Grazin beste herri hanitxetan bezala, eüskara apürtzen ari da eta eüskaraz mintzo direnak güti dira. Santa-Graztarrek mereximentü eta nahikünte azkar batekin eskentüko deizküe maskarada horik, aste ondar oroz dagün maiatzaren 15 artino.

Entzün lekükotarzün zonbait eüskara mintzajeari bürüz :

Entzün Laurent Chübürü igandeko egitaraoa emaiten :

Maskaraden sasua hüilantzen zaikü eta dakizüen bezala Santa Graziko gazteek deizküe aurtenkoak eskentüko. Lehena dagün barantailaren 6an date Santa-Grazin. Parada hortaz baliatü da Nicole Lougarot Moldaviako maskaradetaz egin düan bideoaren plazaratzeko. Düala urte bat, Nicole Lougarot « Bohémiens » libürüaren idazlea, Errumaniako Moldavialat joan zen  hanko maskaraden filmatzera, egite handia beitüe Xiberoko maskaradekin. Filma xüme hortan, maskaradetan Tziganoen ekarpena argiki ikusten ahal da. Xiberoko maskaradak ezagützen dütüenentako da filma hori, haatik, ez dütü hebenko maskaradak erakusten bena bien arteko konparaketa egiten ahal da. Berrogei ta bat minüta iraüten dü filmak, frantses eta eüskarazko berzioneak proposatürik dira. Mauleko Herri Ekoizpen saltegian eta Hebentikenean edireiten ahal da “Tziganoak eta maskaradak” bideoa.

Entzün Nicole Lougarot Moldaviako maskaradaren filmazalea :

Ausaz

Kronika

Emankizüna

Artxiboan