XÜXENEAN ENTZÜN

Politika

Xiberoko bidea izeneko xedeak behar züan zaleago Saliese edo Salbaterrari Xiberoa lotü. Bena ezadostarzün hanitxen gatik, xedeak beranta hartü dü. Bildoze eta Onizepeko hautetsiek proposatü züen kanbio teknikoa kontüan hartü da geroztik. Hola, Sarrikotapetik Onize arte leheneko trenbidearen bidea baliatüko bada, Onizetik Maulealat aldiz departamentüko bidetik igaranen da Xiberoko bidea. Azken hamarkadan jendea proiektü horren kontra altxatü bada, aldi hontan arrenküra güziak kontüan hartürik izan dira. 2017ko esperantxa düe bide hori eginen izanen dela. Aitzineko astean Maule eta Bildoze arteko bide berria Xiberoko Bidearen lehen ürrats gisa presentatü da, honek 500.000 euro kostatü duelarik.

Jean-Pierra "Pepela" Mirande:

Hondarkinen tratatzeko sistema berria plantan ezarten hasi da Herri Alkargoa, bena haütetsi zonbaitek jakinarazi düe herritarren ganik kritika zonbait üken dütüela. Herri Alkargoan sortü den gogoeta taldeko haütetsiek gütün bat plazaratü düe, Herri Alkargoako lehendakariari eztabaida bat galtatzez. Hondarkinen bilgüneak herritar zonbaitentako hürrünegi direlakoan sistemaren hobetzea düe xede 15 haütetsiek adostü eta Louis Labadot, Arnaud Villeneuve eta Ruben Gomezek sinatü düen gütünean dioienaz. Bestalde, herritarren arteko desberdintarzünak ere salhatü dütüe, herri zonbaitetan etxez etxe biltzen beitira hondarkinak eta besteetan biltegi kolektiboetan. Galtatzen düe, bilketa sistema hobetü nahiz, eztabaida zabal dadin ondoko Herri Alkargoako bilküran. Talde horren ordezkaria den Louis Labadot Mauleko haütetsiarekin mintzatü da Ximun Üthürralt:

Ondarkinen biltzeko moldea kanbiatüko da Xiberoan üztailaren lehenetik harat. Molde berrian, Maule-Lextarre, Sohüta, Garindaine, Bildoze-Onizepea, Ezpeize-Ündüreine, Sarrikotapea, Lixoze eta Atarratze-Sorolüzeko karrikesentako etxe aitzineko biltzea eginen da. Baratzen diren ondarkinak astean behin bildüko dira eta berziklagarriak bi astetarik. Karrikatik bazter direnak edükinontzietara ekarri beharko dütüe, bai zortzi herri horietan baita Xiberoko beste herrietan. Ehün edükinontzi plantatüko dira, etxe aitzinean biltze zerbütxüa ez dükeen jenteentako. Etxe aitzinean bildürik ükaitez edo norberak edükinontzietara eramaitez zerbütxüa desbardin beita, haütatürik datekean prezio süstapenaren arabera, bi prezio badirateke. Herri alkargoako teknikalariak etxez etxe ibiliko dira ondoko egünetan biltze molde berriaren esplikatzeko. Xehetarzün güziak edirenen dütüzüe heben klixkatzez.
Dominika Boscq alkargoako presidenta :

Atharratzek Arnaud Villeneuve bere mera edo auzapezaren bidez bere süstengüa ekarri nahi dü errefüxiatü familia zonbaiter horier batzarri egitez.
Xedea da hebentik hilabete gabe prestik izatea familia zonbaiten jinarazteko Atharratzerat eta herriko alojamentü hütxetan horien alojatzea.
Atharratzeko herriaren izenean mintzatü bada Arnaud Villeneuve, elkarte eta indar oroen lagüntzaren haidürü da.
Berriak ez dütü atharraztarrak oro alageratü, bena alkarte eta jente hanitxek jadanik jakinarazi düe beren süstengüa.
Xiberoko lehen haütetsia da Arnaud Villeneuve halako proposamena egin düana, bena berak erranik, jakitez Xiberoa beti danik batzarri güne bat izan dela, besteek behar lüküe segür ere beren botza entzün arazi.

PAC edo Europako laborantza politika bateratüaren azken erreformaren ondorioz,Xiberoko Botingoa  arrenküatürik da lagüntza gütiago esküalatüko beitü. Orai artino lau ehün mila euro heineko lagüntza honkitzen züan PHAE (Prime Herbagère Agro-environnementale) delakoaren bidez eta sindikatako ardüradünek uste düe lauetan hogei ta hamabost miletara iratsiko dela. Lagüntza honekin mendiaren entretenioa segürtatzen dü botingoak, bideak, hura, eta beste eta gelditzen den ondarra laborarier partekatzen züan orai artino. Mendi botingoako ordezkariek erabaki düe laguntzaren galtegitea Akitania eskualdeari eta Laborantza ministeritzala joaitea botingoen egoeraren aipatzeko. Halaere gaüza baikorragoak aipatü dütüe botingoaren azken biltzarrean. Iratiko etxolen alokaidatzea izigarri ontsa joaiten dela jakinarazirik izan zen, negüko sasua ez bazen haütü izan elür soberakinaren gatik, ondoko bakantzeentzat galto azkarra agertzen da. Azkenik,  botingoak joanarazten dütüan ihizekako postüe antxerak edo inkanteak maiaitzaren 2an eginen dira Ligin.
Jean Pierre Mirande :

Ausaz

Kronika

Emankizüna

Artxiboan